ເດັກນ້ອຍລາວ ບໍ່ໄວ່າເປັນເດັກທີ່ບໍ່ສະຫຼາດ

ຄຳນິຍາມຂອງພາສາວິບັດ:- 
ພາສາວິບັດ ຄືເປັນຄຳທີ່ຜິດຈາກເຄົ້າເດີມ ທັງຮູບ ແລະສຽງ, ຄຳວ່າ ຮູບໝາຍເຖິງ ການວິບັດທາງອັກຂຣະວິທີ, ຄຳວ່າສຽງ ໝາຍເຖິງວິບັດທາງສຽງເດີມ, ຄືໝາຍເຖິງການຜິດຈາກເຄົ້າເດີມທັງຮູບ ແລະສຽງ, ເຊິ່ງໂດຍສ່ວນໃຫຍ່ພາສາວິບັດນີ້ ມັກຈະຜິດຫຼັກການຂຽນຢູ່ສະເໝີ ແລະການເວົ້າຢູ່ສະເໝີ, ຖ້າຈະໃຫ້ແຍກໄດ້ງ່າຍໆ ຄື ຄຳທີ່ບໍ່ເປັນໄປຕາມກົດເກນຂອງຫຼັກພາສາລາວ ຜິດ ຫຼັກໄວຍາກອນ ຫຼືຕ່າງຈາກພາສາເດີມ ຈະເປັນພາສາວິບັດ.

ເຊັ່ນ :ໃນພາສາລາວ ພາສາວິບັດຈະປາກົດດັ່ງນີ້

ວິບັດສຽງ:
- ມະຫາວິທະຍາໄລ ເວົ້າວ່າ ມະຫາໄລ
- ບໍ່ເປັນສັງ ເວົ້າວ່າ ບໍ່ເປັນສາງ
- ແວ່ມາຢາມ ເວົ້າວ່າ ແວະມາຢຽມ 
- ແວ່ນຕາ ເວົ້າວ່າ ແວ້ນຕາ ແວ່ນຕາ.
- ເວລາວ່າງ ເວົ້າວ່າ ເວລາວ້າງ.
- ຫຼວງຫຼາຍ ເວົ້າວ່າ ເປັນຫຼວງລາຍ.
- ເປັນເຄົ້າ ເວົ້າວ່າ ເປັນເຂົ້າ.
- ສະໜັບສະໜູນ ເວົ້າວ່າ ສະໜັບສະນູນ.


ໃນພາສາຕ່າງປະເທດ ເມື່ອທັບສັບມາເປັນພາສາລາວແລ້ວ ມັກຈະປະກົດວິບັດເກີອບທຸກຄຳ
 -ໂຕໂຍຕາ ວ່າໂຕໂຍຕ້າ- 
- ຮົງດາ ຫຼືຮອນດາ ວ່າຮອນດ້າ (ອະດີດວ່າ ຮົງດາ)
- ອາດີນາ ອອກສຽງວ່າ ອາດີນ້າ
- ອີທີແອລ(ETL) ອອກສຽງວ່າ ອີທີແອ້ວ.
- ລາວສຕາຣ໌ທີວີ ແຊນແນລ ອອກສຽງວ່າ ລາວສະຕ້າທີວີ ເຊີແນ້ວ 
- ນ້ຳຊິອິ໊ວ ວ່ານ້ຳຊິອິ້ວ.
- ແໜມເນືອງ ວ່າແໜມເໜື້ອງ 
- ເຕົາຮູ້ ອອກສຽງວ່າເຕົ້າຮູ້ 
- ເຕົາຮ໊ວຍ ອອກສຽງວ່າເຕົ້າຮູ້
- ໄຟແນນຕ໌ ອອກສຽງວ່າ ໄຟແນ້ນ.
ແລະອື່ນໆ

ວິບັດຮູບ:
- ໃນອັກຂຣະວິທີຂອງລາວເຮົາມັກຈະວິບັດຮູບຫຼາຍ ເຊິ່ງເປັນຜົນມາຈາກຮຽນຕາມສຽງ ຈຶ່ງຂໍຍົກຕົວຢ່າງມາພຽງ ເລັກນ້ອຍ ຄື


- ພາສາລາວ ກໍຄືພາສາໃນໂລກ ຈະບໍ່ເປັນພາບໍຣິສຸດໄດ້ ເພາະວ່າໂລກມີການປ່ຽນແປງ ພັດທະນາ ແລະມີການສື່ສານຮ່ວມກັນຂອງຄົນທັງໂລກ ດ້ວຍເຫດນັ້ນໃນພາສາລາວ ຈຶ່ງຕ້ອງມີພາສາຕ່າງໆປາກົດຕົວຢູ່ ໂດຍສະເພາະໃນພາສາລາວ ຈຶ່ງມີຄຳໃນພາສາ ປາລີ, ສັນສະກິດ ແລະພາສາອື່ນໆປົນຢູ່ ໃນພາອື່ນທີ່ປົນຢູ່ນັ້ນ ສະນັ້ນພາສາລາວຈຶ່ງຈຳເປັນຕ້ອງຂຽນຕາມເຄົ້າ ສັບ ຫຼືຮາກສັບເພື່ອປ້ອງກັນບໍ່ໃຫ້ສຽງຂອງເຄົ້າສຽງເດີມວິບັດໄປຈາກສຽງເຄົ້າຫຼາຍ, ທັງຄວາມໝາຍ ແລະຮູບຄຳດ້ວຍ.


ການຮູບໃນພາສາລາວ (ການວິບັດຮູບໃນພາສາແທ້ໆມັກມີ້ໜ້ອຍ ເພາະວ່າພາສາລາວແທ້ໆນັ້ນສ່ວນຫຼາຍຈະ ໃຊ້ຂຽນເປັນຄວາ ແລະພາສາລາວທຸກຄວາມ(ຄຳ) ມັກຈະສື່ຄວາມໝາຍໃນໂຕເອງເຊັ່ນ, ປູ, ປາ, ນາ, ໄຮ່, ໄກ່, ກາ, ຜາ, ສວນ ແລະອື່ນ) ແຕ່ປັດຈຸບັນຫຼີກລຽງບໍ່ໃຫ້ວິບັດເຊັ່ນ.
- ຫຼາຍໆ ບາງຄົນມັກອອກສຽງ ລາຍໆ.
- ຄວາມໝາຍ ບາງຄົນມັກອອກສຽງ ຄວາມມາຍ.
- ເປັນເຄົ້າ ບາງຄົນມັກອອກສຽງ ເປັນເຂົ້າ.
- ສົມຄວນ ບາງຄົນມັກອອກສຽງ ຊົມຄວນ.
(ອັກນີ້ອີງຕາມສຽງຂອງທ້ອງຖິ່ນກະມີ ຫຼືເຜົ່າຊົນໃນລາວທີ່ມີສຽງພາສາເກີດແລ້ວ ຍັງໄດ້ປ່ຽນມາເວົ້າພາສາຊາດອີກ ຈຶ່ງອອກສຽງຜິດໄປ)

- ວິບັດຮູບ.
ສຳລັບວິບັດຮູບນັ້ນ ໃນພາສາຕ່າງປະເທດມັກຈະວິບັດເກືອບທັງໝົດ.

- ທຣູກາເຟ ປາກົດຂຽນ ທູຣກາເຟ 
- ວົງດົນຕຣີ ປາກົດຂຽນ ວົງດົນຕີ, ວົງດົນຕີຣ, ວົງດົນຕຼີ.
- ດ໊ອກເຕີຣ໌ ປາກົດຂຽນດອກເຕີ
- ແອຣ໌ ປາກົດຂຽນ ແອ
- ຄລິນິຄ ມັກຈະຂຽນ ຄີີຣນິກ, ຄະລີນິກ, ຄະຣີນິກ....
- ອັຕໂນມັຕ ມັກຈະຂຽນ ອັດຕະໂນມັດ

- ສະຫຼຸບຄວາມແລ້ວ ພາສາວິບັດ ໝາຍເຖິງພາສາເວົ້າ ແລະພາສາຂຽງວິບັດທັງສອງ, ເພື່ອປ້ອງກັນບໍ່ໃຫ້ພາສາວິ ບັດຕ້ອງພັດທະນາອັກສອນກ່ອນ ແລ້ວກໍພັດທະນາ ອັກຂະຣະວິທີ ເມື່ອອັກຂຣະວິທີຖືກ ພາສາກໍຖືກ ເພາະອັກຂຣະວິທີ ເປັນວິທີບັນທຶກສຽງເວົ້າບໍ່ໃຫ້ປ່ຽນນັ້ນເອງ.